Niko Raič
We Are Only Our Monuments
cyjanotypia, malarstwo
5 – 17/11/2024
Sala Śląska
wernisaż 5/11/2024, godz. 18.00
promocja kalendarza 5/11, godz. 17.30
sala kina OKF Iluzja
Niko Raič (ur. 1999) to chorwacki artysta pracujący w Wielkiej Brytanii, Polsce i Austrii. Otrzymał dyplom z malarstwa na Uniwersytecie Jana Długosza w Częstochowie (studia 2018-2023, PL), a następnie, po otrzymaniu austriackiego grantu mobilności akademickiej (2018-2023), ukończył studia w Royal College of Art (2024, Wielka Brytania). Pod wpływem edukacji muzycznej w Konserwatorium Johanna Josepha Fuxa (AT, 2003-2018) artysta łączy w swojej twórczości elementy sztuk wizualnych z kreacją dźwięku.
Ostatnie projekty to m.in. indywidualna wystawa „The light the day dany” w Brompton Cemetery Chapel (2024, Londyn), coroczna wystawa SustainLab w Royal College of Art (2024, Londyn), inscenizacja „Muzycznej Kolacji” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (2023, Warszawa).
Kalendarz 2025
Wernisaż wystawy poprzedzi promocja kalendarza artystycznego 2025 z pracami Niko Raiča zrealizowanymi w ramach projektu „Chromatic Code” z 2023, w którym obrazy współistnieją z dziełami muzycznymi. Utwory muzyczne stworzyło dwunastu kompozytorów z Royal College of Music i są one udostępnione za pomocą kodów QR.
Wydawca kalendarza jest PWS Konstanta S.A., firma z branży ubezpieczeniowej. Istotnym uzupełnieniem zasadniczego profilu Konstanty są inicjatywy kulturalne: wspieranie artystów oraz działania wydawnicze.
O wystawie
Na wystawę „We Are Only Our Monuments” składa się cykl prac wykonanych techniką cyjanotypii. Cyjanotypia, która jest w istocie delikatną grą światła i czasu – jawi się jako medium wykraczające poza zwykłą reprezentację. Zachęca do głębszego zaangażowania w to, co niewidzialne. Prace prezentowane na wystawie należy traktować jak obszar badań nad tą złożoną relacją, ujawniającą, w jaki sposób sztuka może służyć zarówno jako lustro, jak i pomost dla niewidzialnych sił, które kształtują nasz świat.
Prace Raiča łączą malarstwo ze sferą muzyki, malarz zafascynowany dźwiękiem, światłem czy zapachem demonstruje w ten sposób sprzeczne z intuicją traktowanie mediów i materiałów, z którymi się styka. Poszukuje nieokreślonych przypadkówów dla swoich badań nad paradygmatami niematerialistycznymi. Płótno staje się miejscem eksploracji, w którym krystalizują się ulotne momenty, tworząc narrację oscylującą pomiędzy tym, co bezpośrednie, a tym, co nieuchwytne.
Obrazy Niko Raiča powstały w różnych środowiskach, miejscach publicznych, porach dnia i warunkach pogodowych. Płótno staje się żywym archiwum chwilowych wrażeń, rejestrując wszystko, od odcisków kropel deszczu, fałd powierzchni po efemeryczne gesty.
Te przesłonięte narracje, ukryte za każdym dziełem i uwikłane w wątki obrazów, sugerują nie tylko nieliniowość przedstawiania rzeczywistości, ale także zaproszenie do przekraczania rozległych granic zmysłów.
Oddzielając warstwę przedstawieniową obrazów od ich alchemicznej konstrukcji, artysta odkrywa moment naświetlenia w fotografii bez-aparatowej jako moment w nieustannym rozwoju. Zachodzi tu sprzeczność, która może zmienić odbiór dzieła jako stałego obiektu, skupiając uwagę na procesie ich wyłaniania się.